Aankondiging: Zaakwoordenboek der Lage Landen

Daar was ik weer.

In sprokkelmaand (februari) was ik begonnen aan een groot nieuw aanwerk wat dermate veel tijd eiste dat ik een korte pauze had ingelast (alhoewel dit meer leenspreukig was). Twee maanden later is nu het ogenblik aangebroken voor een korte aankondiging. Den dag is geprikt en volgende maand op de 14e gaat het slot af van wat ik hoop dat (ooit) mijn levenswerk zou mogen zijn: het Zaakwoordenboek der Lage Landen.

Het woord zaakwoordenboek betekent hetzelfde als het Franse encyclopédie (en Latijn encyclopaedia). Een inmiddels oud of verouderd woord dat denk ik nooit echt was aangeslagen, maar is beschreven in het Woordenboek der Nederlandsche Taal, en ik wilde graag een bestaand woord gebruiken in plaats van nieuwvorming (zoals bijvoorbeeld alkundeboek of kennistuil, aangetroffen bij de Bond tegen Leenwoorden en Taaldacht, onderscheidenlijk).

Het Zaakwoordenboek der Lage Landen (afgekort, ZLL) is dus een soort encyclopedie en woordenboek in één (dat is het doel), dat zich volledig richt op woordenschat, woordkeus en het behoud onzer taal. Er is, zover ik heb kunnen vinden, niet een ander zaakwoordenboek met deze insteek voor het Nederlands, in een tijd waarin het Nederlands een soort soep begint te worden van vele talen door elkaar (zoals het hedendaagse Engels).

Klagen gaat echter maar zover, en bezielt weinigen. Het ZLL kan ook niet de (taal)houding ener samenleving opeens doen omkeren, waarschijnlijk kan geen één bron dit doel behalen, maar als die bron er maar is (en vrij toegankelijk), dan ‘leeft’ het toch weer een beetje. Laat er een plek op het wereldweb zijn waar het Nederlands wordt gebezigd zonder een schouderophalend ’taal is in beweging’-houding. Waarbij leenwoorden niet worden vermeden, maar bedachtzaam worden toegepast. Waar oudere spraakkunstvormen een terugkeer kunnen maken die onze taal ook juist iets bijzonders gaven.

Het ZLL hoeft niemand te overtuigen, maar als ik er iemand er even bij stil kan laten staan is mijn wens al vervuld. Wij gaan het zien, na 14 bloeimaand (mei) 2022.