Drie Jaar Oud (En Een Dag)
Verwijl hier, die het woord des levens in u-zelven,
In 't donker heiligdom der waarheid, op kunt delven,
Die alles wat ge ervaart en buiten u aanschouwt -
Al wat de rede op tal, en maat, en oorzaak bouwt,
En naar een zamenstel van eerste formlen regelt,
Niet met de magtspreuk van onfeilbaarheid bezegelt;
Maar stout hertoetsen durft, en grootscher proefsteen kiest,
In 't oord, waar tal en maat zijn waarde en kracht verliest!
Houd op dien eeuwgen echt uw vorschend oog geslagen;
Op beider sferen, die elkaâr omhelzend schragen!
Zij brengen, in hun levensdragt, 't onsterflijk woord,
Dat eeuwig was, en is - maar schooner zijn zal, voort.
—Johannes Kinker (1764-1845)
Geachte lezenaar(ster),
eenenzeventig dagen geleden was de vorige brief—NLL #31—en sedert die uitgave is het stil geweest, en zal het tevens de komende tijd ruchteloos blijven. Gisteren was het Zaakwoordenboek der Lage Landen drie jaar oud geworden, en wanneer ik gewoonlijk zou terugblikken op het afgelopen jaar met een blik vooruit zal ik in plaats daarvan een nog langer verwijl aankondigen. Righarts Woord blijft voorlopig in de lucht, maar nieuwsbrieven zullen uitblijven.
De reden voor al dit is dat het boek waar ik nu hard aan werk al mijn aandacht geniet. Wat begon als een lichamelijk naslagwerk voor de moeite die in het ZLL ging (en gaat) is inmiddels ver buiten die kaders getreden en uitgegroeid tot een hopelijk levenswerk. Een woordenlijst leidde tot een verhaal; een verhaal tot een wereld; een wereld tot een spel, zodat dit verhaal in deze wereld in gezelschap kan worden ervaren. Dit verraam en al zijn bijzonderheden, volledig en overtuigd met wortels in onze taal geschapen; met een gevoel dat strookt alsof dit uit onze streken voortkwam.
Ik verwacht niet dat ik veel inlichtingen zal delen over de inhoud tot het boek een gegeven is, maar om een beeld te geven van zijn omvang: achterin is een begrippenlijst—inzonderheid als hulpmiddel voor de lezer/spelers, maar zij is daarnaast ook een leermiddel voor de belangstellende van het oudere Nederlands—en toen deze brief werd geschreven bevatte deze lijst 6.459 woorden van plaatsen, mensen, gebeurtenissen en meer (waarbij er nog vele nieuwe begrippen zullen volgen).
Dit brengt mij tot 2025. Een rustig jaar wat berichtgeving betreft. Ik zal niet vooraf uitsluiten dat er toch NLL's aankomen voordat 2026 is aangebroken, maar ik acht de kans voorlopig gering. Een nieuwsbrief schrijven zou geen half werk moeten zijn en als mijn gedachten zich elders bevinden is het beter om even verwijl in te lassen.
Tot horens.
Hoogachtend,
C. J. Righart
ᛋᛇ᛬ᛃᛇ᛬ᚱᛁᚷᚺᚨᚱᛏ